نورولوژی یا علم مغز و اعصاب، شاخهای از پزشکی است که به تشخیص و درمان همه بیماریهای مربوط به مغز، نخاع و اعصاب محیطی میپردازد. این شاخه پزشکی بر مطالعه علمی سیستم عصبی، متکی است. نورولوژی رشته‌ای هیجان انگیز و چالش برانگیز است که تمام اختلالات مغز و سیستم عصبی را مورد مطالعه قرار می‌دهد و در پی یافتن درمانی برای این مشکلات است. البته باید این نکته را در نظر داشت که این علم هر روز کامل‌تر می‌شود چرا که ناشناخته‌های بسیاری در علوم اعصاب وجود دارد.
سیستم عصبی بسیار پیچیده و تکامل یافته است. سیگنال‌های الکتریکی را در سراسر بدن ارسال و دریافت می‌کند و همه کارهای انسان را کنترل می‌کند. همه این سیگنال‌ها از مغز منتقل می‌شوند و از طریق مایل‌ها رشته‌های عصبی که به اندام‌ها، بافت‌های همبند و ماهیچه‌ها منتهی می‌شوند، حرکت می‌کنند. و بدن را به دلخواه ما به حرکت در می‌آورند.
نورولوژی علمی است که تیپ‌های مختلف شخصیتی می‌توانند در آن تخصص مورد علاقه خود را بیایند. پس از دانشکده پزشکی، متخصصان مغز و اعصاب یک دوره کارآموزی یک ساله را به پایان می‌رسانند، سپس یک دوره رزیدنتی مغز و اعصاب و سپس دوره فلوشیپ را برای کسب تخصص بیشتر می‌گذرانند.
تخصص‌های فرعی زیادی در این رشته برای هر شخصیتی وجود دارد. به عنوان مثال، برای کسانی که علاقه‌مند به سرعت عمل بالا هستند، احتمالا درمان سکته مغزی مناسب باشد. افرادی که علاقه بیشتری به کار بر روی روش‌ها دارند مراقبت‌های بحران عصبی گزینه مناسبی خواهد بود. پزشکان علاقه‌مند به حل پازل‌های پیچیده با مطالعه آلزایمر یا علوم اعصاب رفتاری راضی خواهندشد.
متخصصان مغز و اعصاب در هر زمینه‌ای که فعالیت کنند از تحقیقات، پزشکی دانشگاهی، مراقبت‌های پیشرفته، تا مراقبت‌های بیمارستانی با طیف وسیعی از بیماران سروکار خواهند داشت. به علاوه، پیشرفت‌های تحقیقاتی و درمانی، این شاخه را زمینه‌ای هیجان‌انگیز برای مطالعه، تمرین و تحقیق در زمینه مغز و اعصاب تبدیل می‌کند.
چه زمانی باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد؟
مشکلات بسیاری سلامت عصبی افراد را مختل می‌کند. امروزه بیش از 600 بیماری عصبی مختلف وجود دارد که افراد ممکن است در مقطعی از زندگی خود با آنها دست و پنجه نرم کنند. برخی از این شرایط عبارتند از:
- سکته
- صرع
- بیماری آلزایمر و زوال عقل
- میگرن و سردرد
- مشکلات مربوط به ستون فقرات و مغز
- تحلیل و فساد عضلانی
- تصلب متعدد سلولی (بیماری ام اس)
- بیماریهای عصبی عضلانی
- گرفتگی‌های عصبی
اگر از هر یک از این مشکلات رنج می‌برید، باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. پزشکان مغز و اعصاب متخصص تشخیص، درمان و همچنین مدیریت اختلالات مختلف سیستم عصبی و مغز هستند.
ویژگی یک نورولوژیست خوب چیست؟
در مشکلات مربوط به مغز و اعصاب به ندرت پیش می‌آید که مشکل آشکار باشد؛ متخصص نورولوژی باید همچون یک کارگاه بدنبال نشانه‌ها بگردد و مشکل را ریشه‌یابی کند. او باید داستان هر بیمار را با کنجکاوی پیگیری کند. این نکته را باید در نظر داشت که برای بسیاری از اختلالات درمانی وجود ندارد و متخصص نورولوژی با دلسوزی بهترین مراقبت‌ها را برای کنترل و محدود کردن اختلال ارائه می‌دهد.
متخصصان مغز و اعصابی که به خوبی برای رویارویی با این چالش‌ها آماده هستند، کنجکاو، دلسوز و متعهدند. مهم‌ترین مهارتی که یک متخصص نورولوژی برای درمان به کار می‌گیرد ایجاد ارتباط موثر با بیمار است. متخصصان مغز و اعصاب زمان زیادی را با هر بیمار صرف می‌کنند، گاهی برای هر بیمار جدید مدت زمان ویزیت ممکن است تا ۴۵ دقیقه طول بکشد.
متخصص نورولوژی مشتاقانه داستان‌های بیماران را می‌شنود و با دقت به آن گوش می‌دهد. تشخیص مشکل بیماران به حل پازل شبیه است. متخصصان مغز و اعصاب باید تمام جزئیات کوچک را بشنوند تا مشخص کنند که مشکل از کجای سیستم عصبی نشات می‌گیرد و به این ترتیب تشخیص‌های احتمالی نادرست را محدود کنند.
متخصصان مغز و اعصاب باید در مطالعه، گوش‌دادن و پیگیری، منظم و دقیق باشند. محدودکردن تشخیص‌های احتمالی به زمان نیاز دارد و در تشخیص نباید عجله کرد. در مورد مشکلات رایج شاید این زمان بسیار کمتر شود اما در مورد مشکلات جدید، برای تشخیص درست به زمان بیشتری نیاز است.
بسیاری از متخصصان مغز و اعصاب از ایجاد روابط با بیماران لذت می‌برند. تعداد کمی از پزشکان می‌توانند به اندازه متخصصان مغز و اعصاب با بیماران وقت بگذرانند. در واقع، مشاهده تعامل پزشک و بیمار الهام‌بخش بسیاری از بهترین متخصصین نورولوژی دنیا است.
به عنوان مثال یکی از مشکلات فراگیری که در ارتباط با علوم اعصاب وجود دارد، سردرد است که هنوز تشخیص معینی برای انواع آن وجود ندارد و در بسیاری موارد مشکلی راز آلود و در عین حال فراگیر است، متخصص نورولوژی این شانس را دارد که با بررسی انواع سردرد و مشکلات احتمالی آن، در بسیاری از زندگی‌ها تغییر ایجاد کند.
برای متخصصین نورولوژی کارکردن با افرادی که شرایط دردناک مزمنی دارند، پیوند عاطفی ایجاد می‌کند. به همین دلیل متخصص مغز و اعصاب باید صبور و متعهد باشد. یک متخصص نورولوژی باید به تمامی رفتار بدن دقت کند چون مغز به هر عضوی متصل است و درک نحوه عملکرد مغز منجر به درک نحوه عملکرد بدن به عنوان یک کل می‌شود. در واقع در طی مراحل تشخیص و درمان مشکلات مغز و اعصاب، یک بیمار همیشه در مرکز توجه نورولوژیست قرار دارد.
چگونه متخصص مغز و اعصاب مناسب را انتخاب کنید؟
وقتی نوبت به جستجوی یک متخصص مغز و اعصاب خوب می‌رسد، ابتدا با ارجاع پزشک اولیه خود شروع کنید. یک متخصص مغز و اعصاب عمومی مجموعه‌ای از شرایط عصبی را بررسی می‌کند. با این حال، برخی از کارشناسان در برخی از تخصص‌های مشکلات مربوط به مغز و اعصاب، فوق تخصص هستند. گاهی در شرایط خاص بیمار برای مشاوره باید به یک نورولوژیست دارای فوق‌تخصص که در آن زمینه خاص بسیار با تجربه است، مراجعه کرد.
حصول اطمینان از اینکه تشخیص و درمان درست را دریافت می‌کنید، در انتخاب بهترین متخصص مغز و اعصاب بسیار موثر است. در این زمینه توصیه‌های زیر سودمند خواهد بود:
- متخصص مغز و اعصاب دارای برد تخصصی در زمینه مشکل شما باشد.
- متخصص مورد نظر به جزئیات اهمیت دهد.
- متخصص برای با صرف زمان و دلسوزی، بهترین و سریعترین روش درمان را ارائه دهد.
برای تماس با دکتر مهرداد حسین زاده بختوری متخصص مغز و اعصاب از صفحه تماس با ما استفاده کنید.
منابع مقاله:
سایت دانشکده پزشکی دیوید گفن لس آنجلس، دانشگاه کالیفرنیا.
سایت پزشکی رادار، لاس وگاس، نوادا.
سایت پزشکی دانشگاه آکسفورد، آکسفورد، انگلستان.