روش های تشخیص انواع تومور نخاع

بسیاری این سوال را دارند که جراح تومور نخاع چگونه و با استفاده از چه روش هایی انواع تومور نخاع را تشخیص می‌دهد؟

باید دانست که تومور نخاع دارای انواع مختلفی می‌باشند. و هرکدام روش درمان مخصوص خود را دارند و جراح باید با شناسایی به موقع درمان را انجام دهد تا از مشکلات جدی برای بیمار جلوگیری شود.

تومور نخاع چیست

تومور نخاعی یک توده غیرطبیعی از بافت درون یا اطراف طناب نخاعی و یا ستون فقرات است. این سلول‌ها به ‌طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند و تکثیر می‌شوند، که ظاهراً توسط مکانیسم‌ هایی که سلول ‌های طبیعی را کنترل می‌کنند کنترل نشده‌ اند.

انواع تومور نخاع می‌توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. تومورهای اولیه از ستون فقرات یا نخاع منشأ می‌گیرند و تومورهای متاستازیک یا ثانویه ناشی از گسترش سرطان از محل دیگری به ستون فقرات هستند.

هر کدام از این تومور ها می‌توانند در مکان های مختلفی رشد کنند. این تومور ها باید توسط پزشک به موقع تشخیص داده شوند و درمان شوند. تومور نخاع انواع مختلفی دارد و متناسب با نوع تومور علائم متفاوت است.

علائم عمومی انواع تومور نخاع

تومور نخاع، بسته به خوش خیم یا بد خیم بودن آن علائم مختلفی از خود نشان می دهد. یکی از شایع ترین علائم این تومورها کمر درد است. این درد بیشتر در قسمت میانی یا قسمت پایین کمر دیده می‌شود.

این کمر درد به صورت مستقیم با فعالیت بدنی، ورزش و … در ارتباط نیست. ولی این درد ها با فعالیت بدنی افزایش می‌یابد و ممکن است با دراز کشیدن کاهش پیدا کند. این درد امکان دارد به پاها، بازو و باسن نیز سرایت کند. و این علائم بین انواع تومور نخاع مشترک می‌باشد.

با افزایش اندازه و رشد تومور ممکن است علائمی چون ضعف در پاها و یا از دست دادن حس پا، حس در بازو و قفسه سینه، سفت شدن و گرفتگی در گردن یا پشت و یا سوزن سوزن شدن، از دست دادن تعادل، کاهش حس پا و … به سرما و گرما و درد، از دست دادن کنترل مثانه و … . این علائم بسته به این که کدام یک از اعضا تحت فشار باشد متفاوت است.

درصورت وجود هرگونه سوال، مشاوره و رزرو نوبت می‌توانید با مطب دکتر بختوری تماس حاصل بفرمایید.

شماره های تماس: 02188884548 و 02188884549

دسته بندی انواع تومور نخاع

متخصصان و حتی جراح مغز و اعصاب تومور های نخاع را به 2 دسته کلی بزرگسالان و کودکان دسته بندی می‌کنند. که در ادامه به معرفی انواع تومور نخاع برای افراد خردسال و بزرگسالان می‌پردازیم.

انواع تومور نخاع در کودکان

تومور در قسمت نخاع کودکان بسیار نادر است ولی در مواردی دیده شده است.

در زیر نام تعدادی از انواع تومور نخاع در کودکان آمده است:

• استئوئید استئوما
• استئوکاندروما
• استئوسارکوما
• سارکوم
• یوئینگ
• گرانولوم
• ائوزینوفیلیک
• کیست آنوریسمال
• کوردوما
• کندروسارکوم
• مزانشیمی
• سلول ژانت
• فیبرودیسپلازیا
• فیبرومت
• آنژیوسارکوما
• همانژیوما

انواع تومور نخاع در بزرگسالان

به منظور سهولت در تشخیص و درمان انواع تومور نخاع در بزرگسالان را به 2 دسته بندی بسیار مهم تقسیم می‌کنند:

• تومورهایی که در خارج از سخت شامه هستند.
• تومور هایی که درون سخت شامه ایجاد می‌شوند.

تومور های که در محدوده خارج از قسمت سخت شامه ایجاد می‌شوند

این نوع  از انواع تومور نخاع، باعث درگیر شدن استخوان های ستون فقرات می‌شود. اکثر تومور ها در ستون فقرات به صورت متاستازیک دیده می‌شود. این بدین معنی است که تومور اولیه و اصلی در یک ارگان غیر از ستون فقرات و نخاع رشد کرده‌اند و بعد به نخاع و ستون فقرات رسیده‌اند.

انتقال سلول های مربوط به تومور از طریق جریان خون اتفاق می‌افتد. از رایج ترین انواع تومورهای نخاعی در بدن بانوان در قسمت سینه و یا ریه ایجاد می‌شود. در آقایان این تومور ها در اطراف پروستات یا ریه ایجاد می‌شود. تعداد تومورهایی که در ستون فقرات و نخاع ایجاد می‌شود به نسبت تومورهایی که بر اساس متاستازیک ایجاد می‌شود کمتر است. این تومور ها به شرح زیر هستند:

• استئوما(خوش خیم)
• استئوبلاستوما(بدخیم)
• تومورهای سلول های غول پیکر(خوش خیم)
• سارکوم استئوژنیک(بدخیم استخوانی)
• کوردوما(بدخیم استخوانی)
• کندروسارکوم(بدخیم استخوانی)
• سارکوم اوینگینگ(بدخیم استخوانی)

انواع تومور نخاع که در سخت شامه ایجاد می‌شوند

این نوع از تومورها در قسمت داخلی شامه یعنی لایه خارجی استخوان رشد می‌کنند ولی از نخاع خارج هستند.

• مننژیوما: مننژیوما و عصبی جز رایج ترین تومورهای در این نوع هستند که در ناحیه نخاع رشد می کنند. این نوع از تومورها در داخل قسمت شامه دیده می شوند. شامه به غشای بسیار نازکی گفته می شود که مایع نخاع و خود نخاع را احاطه کرده است. این تومورها در بین بانوان و افراد میان سال دیده می شود و معمولاً تومور های خوش خیم هستند.
• شووانوما و نوروفیبروما: اینها دو نوع دیگر از انواع تومور نخاع هستند که در خارج از نخاع قرار می‌گیرند. این تومور ها خوش خیم هستند.
• اپیدیموم پایانه فیلوم: این نوع درست در زیر قسمت نخاع ایجاد می‌شود. معمولاً این تومور در بخش لامبار و ساکرال ایجاد می‌شود. این نوع تومور معمولاً خوش خیم هستند.

علل بروز تومور نخاع

علل اصلی ایجاد تومور نخاع هنوز ناشناخته است. تعدادی از این تومور ها به دلیل قرار گرفتن در مقابل عواملی است که باعث سرطان می‌شود. معمولاً این نوع از تومورها در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند بیشتر دیده می‌شود. تومور های نخاعی معمولاً به صورت ژنتیکی و وراثتی در بعضی خانواده ها دیده می‌شود.

روش های تشخیص تومور نخاعی

تومور نخاعی را باید سریع تشخیص داد و به دنبال درمان آن رفت تا ایجاد آسیب های جدی جلوگیری شود. پزشکان با بررسی های دقیق روی اعضای بدن می توانند تا حدودی تشخیص دهند که تومور در کدام قسمت قرار دارد. چند روش برای این که بتوان تومور نخاعی را تشخیص داد وجود دارد که در ادامه به ان اشاره می کنیم.

MRI

عکس‌برداری MRI یکی از بهترین شیوه ها برای بررسی نخاع و ستون فقرات است. با این روش محل دقیق تومور و نوع آن می‌تواند تشخیص داده شود.

میلوگرافی

میلوگرافی همراه با توموگرافی کامپیوتری جز روش هایی است که از آن در صورت نبود MRI می‌توان استفاده کرد. رادیولوژی از نخاع و ستون فقرات می‌تواند تغییرات روی استخوان ها را نشان دهد ولی محل اصلی تومور را نمی توان با آن به طور دقیق مشخص کرد.

نمونه برداری

بیوپسی از انواع تومور نخاع روشی است که برای تعیین دقیق تومور نخاعی انجام می شود. بعد از انجام بیوپسی باید نمونه برداری انجام شود. نمونه برداری برای تومور های اولیه لازم است ولی برای تومور هایی که از قسمت های دیگر متاستاز شده اند نیازی نیست. گاهی اوقات برای نمونه برداری از عمل جراحی استفاده می‌شود و گاهی نیز می توان نمونه برداری را با سوزن همراه ام آر آی یا سی تی اسکن انجام داد.

سخن آخر

در این مقاله به انواع تومور نخاع در بزرگسالان و کودکان پرداختیم. تومورهای نخاعی در کودکان به ندرت اتفاق می‌افتند. و بیشتر در بزرگسالان و افراد بالای 30 سال مشهود است.

نکته مهم این است که در صورت داشتن علائم عمومی ذکر شده بهتر است که به متخصص مراجعه نمایید و مشکل خود را در میان بگذارید.

دکتر بختوری جراح مغز، اعصاب و تومور نخاع آماده ارائه مشاوره و انواع روش های درمانی تومور نخاع می‌باشد.

برای دریافت مشاوره و نوبت با شماره های 02188884548 و 02188884549 تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول

• مراقبت بعد از عمل تومور نخاع چیست؟

بیمار بعد از انجام عمل جراحی باید تا 2 هفته استراحت کند. و بعد از آن با توجه به توصیه های دکتر به فیزیوتراپیست مراجعه کند. همچنین بین 10 تا 20 روز باید به متخصص مراجعه کند.

• ایا تومور نخاع کشنده است؟

خیر، تومور نخاع در صورتی که به موقع شناسایی و درمان شود درمان می‌شود. در حاد ترین شرایط باعث فلج شدن فرد می‌شود.

منابع: mayoclinic , cedars-sinai

دکتربختوری