دردهای عصبی پاممکن است به دلیل تحریکات مکانیکی یا شیمیایی دچار التهاب، فشردگی یا تحلیل شوند. این آسیب‌ها همچنین ممکن است به دلیل شرایطی مانند دیابت یا کمبودهای تغذیه‌ای رخ دهند. علائم آسیب عصبی در پا بسته به علت متفاوت است. درد عصبی معمولاً به‌صورت دردهای تیز، متوسط یا شدید توصیف می‌شود، و در برخی افراد ممکن است درد به‌صورت مبهم احساس شود. این درد می‌تواند به‌طور متناوب یا ثابت باشد. یکی از انواع دردهای عصبی، سیاتیک است که در اثر فشردگی یا تحریک ریشه‌های عصب سیاتیک در قسمت تحتانی کمر ایجاد می‌شود. در این مقاله، به بررسی علل دردهای عصبی پا و انواع آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
تا انتهای این مقاله از دکتر حسین زاده بختوری با ما همراه باشید.
علائم و علت دردهای عصبی پا
علائم دردهای عصبی پا ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، چرا که این علائم بستگی به نوع درد عصبی دارند. در برخی موارد، اعصاب ممکن است بیش از حد حساس شوند. آسیب به اعصاب حسی تنها منجر به درد نمی‌شود، بلکه می‌تواند باعث بروز مشکلات دیگری مانند:
- بی‌حسی
- مور مور شدن
- احساس نیش زدن
- از دست دادن عملکرد حرکتی
در موارد شدیدتر، آسیب عصبی می‌تواند منجر به فلج شود و بر عملکردهایی همچون هضم و تنفس تأثیر بگذارد. شدت درد عصبی معمولاً با شدت بیماری زمینه‌ای ارتباط دارد، به طوری که به‌طور کلی، با افزایش سن، شدت درد عصبی نیز بیشتر می‌شود.
انواع دردهای عصبی پا
رادیکولوپاتی
درد ساق پا که ناشی از مشکل در ریشه‌های عصبی کمر یا ستون فقرات خاجی به نام رادیکولوپاتی شناخته می‌شود. (که اصطلاح عمومی آن سیاتیک است) زمانی رخ می‌دهد که ریشه‌های عصبی دچار التهاب، تحریک یا فشردگی می‌شوند. ویژگی‌های این درد بستگی به ریشه‌های عصبی خاصی دارد که تحت تاثیر قرار گرفته‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که ۹۵ درصد رادیکولوپاتی‌ها در ناحیه ستون فقرات لومبوساکرال و در سطوح L۴-L۵ و L۵-S۱ اتفاق می‌افتد. علائم درد ناشی از این مشکل شامل:
- دردهایی که از ناحیه کمر یا باسن آغاز شده و به سمت پایین ران، ساق پا و پا گسترش می‌یابند.
- بی‌حسی در ساق پا یا انگشتان پا.
- ضعف در عضلات ران یا پا.
بسته به فرد، ممکن است احساساتی اضافی مانند سوزن‌سوزن شدن در ساق پا، احساس آب گرم روی ران یا احساس غوطه‌ور شدن پا در آب داغ نیز ایجاد شود. معمولاً رادیکولوپاتی یک پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بیشتر بدانید: نمونه برداری از تومور مغزی
بیشتر بدانید: نمونه برداری از تومور مغزی
بیشتر بدانید: جراحی فیوژن ستون فقرات
نوروپاتی محیطی
آسیب به یک یا چند عصب در سیستم عصبی محیطی (که خارج از مغز و نخاع قرار دارد) به نام نوروپاتی محیطی شناخته می‌شود. این نوع از نوروپاتی معمولاً در ساق پا به دلیل دیابت بروز می‌کند. نوروپاتی محیطی دیابتی اغلب باعث:
- درد که از انگشتان پا شروع شده و به تدریج به سمت زانو گسترش می‌یابد.
- بی‌حسی در پاها.
- ضعف در انگشتان پا و مچ پا در مراحل پیشرفته بیماری.
درد ناشی از نوروپاتی محیطی معمولاً هر دو پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
نوروپاتی رادیکولوپلکسوس لومبوساکرال
این وضعیت ناشی از التهاب رگ‌های خونی کوچک در پاها است که باعث کاهش خونرسانی به اعصاب و در نهایت آسیب عصبی می‌شود. این مشکل معمولاً در افراد دیابتی مشاهده می‌شود، اما می‌تواند به دلایل دیگری نیز رخ دهد. علائم معمول شامل:
- درد که ابتدا از یک ناحیه خاص مانند باسن، لگن، ران، ساق پا یا پا آغاز می‌شود و به تدریج به سایر قسمت‌های ساق گسترش می‌یابد.
- بی‌حسی و احساس سوزش در نواحی آسیب‌دیده.
- ضعف در عضلات ساق پا.
- از دست دادن تعادل که می‌تواند منجر به زمین خوردن شود.
معمولاً چندین عصب به طور همزمان تحت تاثیر قرار می‌گیرند. این بیماری ابتدا در یک پا بروز می‌کند و به تدریج هر دو پا را درگیر می‌سازد.
نوروپاتی پرونئال
فشرده شدن عصب پرونئال نزدیک زانو می‌تواند علائمی در ساق پا ایجاد کند. علائم رایج عبارتند از:
- افتادگی پا که باعث ناتوانی در بلند کردن پا یا گرفتگی انگشتان پا هنگام راه رفتن می‌شود.
- بی‌حسی در ناحیه کناری ساق پا، بالای پا یا بین انگشتان اول.
- درد معمولاً ویژگی اصلی این بیماری نیست، اما زمانی که نوروپاتی پرونئال ناشی از تروما باشد، ممکن است درد وجود داشته باشد.
مرالژیا پارستتیکا
فشردگی عصب پوستی جانبی فمورال در ناحیه ران می‌تواند منجر به بیماری مرالژیا پارستتیکا شود. علائم شایع این بیماری شامل:
- سوزش یا درد در قسمت بیرونی یا جلویی ران
- احساس سردی در نواحی آسیب‌دیده
- وزوز یا لرزش (شبیه به لرزش تلفن همراه) در ناحیه ران
درد ناشی از مرالژیا پارستتیکا معمولاً زمانی که ایستاده‌اید یا راه می‌روید تشدید می‌شود و در هنگام نشستن کاهش می‌یابد.
سندرم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال ناشی از اختلال عملکرد عصب تیبیال است که به دلیل فشردگی عصب در تونل تارسال پا ایجاد می‌شود. علائم رایج این بیماری شامل:
- درد شدید در ناحیه داخلی مفصل مچ پا و امتداد کف پا
- بی‌حسی در کف پا
- احساس گزگز یا سوزش در پا
این علائم معمولاً شب‌ها بدتر می‌شوند و همچنین با ایستادن، راه رفتن یا پس از فعالیت بدنی تشدید می‌یابند، اما با استراحت بهبود می‌یابند.
لنگش نوروژنیک
پا درد ناشی از لنگش نوروژنیک به دلیل تنگی نخاع یا باریک شدن کانال نخاعی ایجاد می‌شود که باعث فشرده شدن طناب نخاعی می‌شود. این فشردگی ممکن است به دلیل خارهای استخوانی (رشد غیرطبیعی استخوان)، فتق دیسک کمر یا اسپوندیلولیستزیس (لغزش مهره‌ها به جلو) باشد. علائم لنگش نوروژنیک معمولاً در هر دو پا ظاهر می‌شود و شامل:
- درد و بی‌حسی هنگام راه رفتن، ایستادن یا انجام تمرینات ایستاده
- ضعف در حین حرکت دادن پا
این درد معمولاً هنگام خم شدن به عقب در ستون فقرات تشدید می‌شود و با خم شدن به جلو در کمر، نشستن یا دراز کشیدن کاهش می‌یابد. تشخیص دقیق علت درد عصبی در ساق پا توسط متخصص پزشکی با توجه به علائم، سابقه پزشکی و انجام تست‌های بالینی خاص امکان‌پذیر است.
کلام آخر
دردهای عصبی پا ممکن است نشانه‌ای از مشکلات مختلفی مانند سرطان، HIV، دیابت و زونا باشد. برای برخی افراد، این درد می‌تواند ناامیدکننده باشد، در حالی که برای دیگران، تأثیر آن به حدی است که زندگی روزمره را دچار تغییرات بزرگی می‌کند. این درد می‌تواند فعالیت‌های روزانه فرد را، از جمله توانایی راه رفتن، مختل کند. با گذشت زمان، ممکن است احساس ناامیدی بیشتری به فرد دست دهد. مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که درد عصبی را تجربه می‌کنند، احتمال بیشتری دارد که با مشکلات خواب، اضطراب و افسردگی روبه‌رو شوند.
“با دکتر حسین زاده بختوری، اعتمادی به آینده سالمتان”
دکتر مهرداد حسین زاده بختوری، متخصص جراحی مغز و اعصاب، با سال‌ها تجربه و تخصص در زمینه درمان مشکلات مغزی، نخاعی و عصبی، به بیماران خدمات درمانی و جراحی ارائه می‌دهند. ایشان با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته و نوین در جراحی‌های مغز و اعصاب، توانسته‌اند به بسیاری از بیماران در بهبود وضعیت سلامتی و کیفیت زندگی کمک کنند.
دکتر حسین زاده بختوری علاوه بر تخصص جراحی، به اهمیت مراقبت‌های پس از جراحی نیز توجه ویژه دارند و همواره در ارائه راهکارهای مؤثر برای تسریع روند بهبودی بیماران از روش‌های مدرن فیزیوتراپی و درمان‌های تکمیلی استفاده می‌کنند. ایشان در زمینه درمان مشکلاتی مانند دیسک کمر، آسیب‌های نخاعی، تومورهای مغزی، و مشکلات عصبی دیگر با دقت و دانش بالا عمل می‌کنند.
با توجه به تجربه و دستاوردهای موفق ایشان در درمان بیماری‌های مغز و اعصاب، بیماران می‌توانند با اطمینان کامل از درمان‌های مؤثر و به‌روز بهره‌مند شوند.