روش های غیر تهاجمی جراحی صرع
جراحی صرع با لیزر از روش های غیر تهاجمی جراحی صرع که برای بیمار کم خطر است. این روش با ایجاد شکافی کوچک در مغز و با استفاده از لیزر انجام میشود. جراحی مغز خطرات و عوارض زیادی به همراه دارد. خطرات آن احتمال آسیب به بافت مغز و سلول های عصبی در حین عمل است. و پس از عمل عوارضی مانند احتمال فراموشی، تشدید تشنج و سردرد های شدید احتمال بروز دارند. در نتیجه با کمک روش های کم تهاجمی جراحی مغز میتوان تنها روی نقطه مشخصی از مغز تغییر ایجان کرد و آسیب ها و عوارض را به حداقل رساند.
همانطور که می دانید صرع یک نوع بیماری است که در قسمت خاکستری مغز و نخاع ایجاد می شود و در آخر این نوع بیماری موجب بروز تشنج در افراد کم سن و پیر شود. بسیاری از بیماران می توانند تشنج خود را با دارو یا تغییر در رژیم غذایی خود کنترل کنند، اما 20 تا 30 درصد بیماران به دارو پاسخ نمیدهند. برای کسانی که به یک جایگزین نیاز دارند، جراحی یک گزینه بسیار موثر است.
جراحی صرع با لیزر باعث می شود که بخشی از مغز که عامل صرع میباشد تحت تاثیر جراحی قرار بگیرد و به مرور زمان بیماری صرع با روش های غیر تهاجمی جراحی صرع از بین برود. در نظر داشته باشید که اغلب افراد این روش از جراحی را جراحی صرع با سلول های بنیادی نیز می شناسند.
بررسیهای لازم برای قبل از جراحی صرع
فهرست مطالب
Toggle- نوار مغز
برای گرفتن نوار مغز پزشک متخصص جراح صرع تعدادی الکترود را روی پوست سر بیمار قرار میدهد تا بتواند زمانی که وی تشنج نکرده به ثبت فعالیت الکتریکی مغز بپردازد. الگوهای فعالیت مغز میتواند نقاط کلی مغز دارای اختلال عملکردی هستند و باید با روش های غیر تهاجمی جراحی صرع درمان شوند را نشان دهد.
- نوار مغز ویدیویی
نوعی دیگر از نوار مغز است که به مدت طولانی به همراه ثبت فعالیت ویدیوی مغز در هنگام بروز تشنج ثبت میشود. پزشک سطح داروهای مخصوص صرع را کاهش میدهد یا به طور موقت از بیمار میخواهد از مصرف آنها خودداری کند تا مجدداً دچار تشنج شود. در این حالت برای انجام این نوع تست به بیمارستان منتقل خواهد شد. وجود ارتباط بین تغییراتی که در نوار مغز به وجود میآید در کنار حرکات بدن در زمان بروز تشنج میتواند به تعیین نقاطی از مغز که در تشنج کردن بیمار نقش دارند برای روش های غیر تهاجمی جراحی صرع کمک کند.
- اسکن ام آر آی
در این روش از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر دقیق از بافت مغز استفاده میکند. وجود سلولهای آسیب دیده، تومور و سایر انواع ناهنجاری که باعث بروز تشنج میشود را به کمک این روش میتوان مشخص نمود.
روشهای مختلف جراحی صرع
روش های مختلفی برای جراحی انواع مختلف صرع وجود دارد. این روش ها شامل موارد زیر میباشند:
- رزکسیون کانونی
- برداشتن لوب تمپورال
- رزکسیون خارج گیجگاهی (فرونتال، جداری و پس سری)
- ضایعه برداشتن
- تراکنش های چندگانه Subpial
- لیزر درمانی حرارتی بینابینی
- نیمکرکتومی آناتومیک یا عملکردی و همیفروتومی
- کالوسوتومی بدن
- رادیوسرجری استریوتاکتیک
- کاشت دستگاه تحریک عصبی، از جمله
تحریک عصب واگ (VNS)
تحریک عصبی پاسخگو (RNS)
تحریک عمیق مغز (DBS)
روش های غیر تهاجمی جراحی صرع شامل لیزر درمانی حرارتی بینابینی (LITT)، رادیوسرجری استریوتاکتیک و تحریک عصبی میباشد.
جراحی صرع به روش لیزر درمانی حرارتی بینابینی (LITT)
لیزر درمانی حرارتی بینابینی از روشهای جراحی صرع با لیزر است که گاهی اوقات جراحی فرسایش لیزر نامیده می شود. در طول جراحی، از MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) برای ترسیم دقیق ناحیه دقیق مغز برای عمل استفاده میشود. سپس لیزر با دقت دقیق به این ناحیه تحویل داده می شود تا کانون تشنج از بین برود. همه این کارها بدون نیاز به باز کردن جمجمه انجام می شود و آن را به یکی از روش های غیر تهاجمی جراحی صرع تبدیل میکند.
این نوع از روش های غیر تهاجمی جراحی صرع می تواند برای صرع کانونی مقاوم به دارو به دلیل ضایعات کوچک موثر باشد. این درمان بیشتر در افراد مبتلا به صرع لوب تمپورال ناشی از اسکلروز گیجگاهی مزیال (بافت اسکار در لوب تمپورال) استفاده شده است. افراد مناسب برای این نوع جراحی افرادی هستند که در ناحیه مشخصی از مغز آن ها تشنج شروع می شود.
مزایای این درمان در مقایسه با جراحی تهاجمی صرع عبارتند از:
- رویه کوتاه تر
- بدون نیاز به کرانیوتومی (باز کردن جمجمه برای دسترسی به مغز)
- بستری کوتاه تر در بیمارستان
- احتمالاً کاهش عوارض و عوارض جانبی
داده های اولیه در مورد جراحی صرع با لیزر به روش ابلیشن لیزری نشان می دهد که بیش از نیمی از افرادی که با LITT درمان می شوند، از تشنج رهایی پیدا می کنند. این نوع جراحی همچنان به دقت مورد مطالعه قرار می گیرد. یک کارآزمایی بالینی چند مرکزی برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی این روش در افراد مبتلا به اسکلروز تمپورال مزیال در حال انجام است.
رادیوسرجری استریوتاکتیک
در روش رادیوسرجری استریوتاکتیک از بسیاری از پرتوهای متمرکز دقیق برای درمان ناحیهای از مغز که در آن تشنج شروع میشود (تمرکز تشنج) استفاده میکنند. انواع مختلفی از رادیوسرجری استریوتاکتیک وجود دارد. این روش از روش های غیر تهاجمی جراحی صرع در نظر گرفته می شوند زیرا جراح مجبور نیست جمجمه را برای این عمل باز کند. رادیوسرجری استریوتاکتیک از تصویربرداری سه بعدی برای هدف قرار دادن دوزهای بالای تابش به کانون تشنج با کمترین تأثیر بر بافت سالم اطراف استفاده می کند.
تحریک عصبی
سه دستگاه تحریک عصبی برای درمان صرع مقاوم به دارو تایید شده است. این سه دستگاه شامل : تحریک عصب واگ (VNS)، تحریک عصبی پاسخگو (RNS) و تحریک عمیق مغز (DBS) هستند.
تحریک عصب واگ (VNS) :
VNS برای درمان صرع کانونی در زمانی که جراحی امکان پذیر نیست یا کار نمی کند تأیید شده است. یک ژنراتور الکتریکی کوچک در زیر پوست روی قفسه سینه کاشته می شود. سپس یک سیم به نام “سرب محرک” به عصب واگ واقع در گردن متصل می شود. ژنراتور عصب واگ را بر اساس یک برنامه مشخص تحریک می کند. با گذشت زمان، این به کاهش تعداد و شدت تشنجهای فرد کمک میکند. در بیش از نیمی از افرادی که آن را امتحان می کنند موثر است.
تحریک عصبی پاسخگو (RNS) :
RNS دستگاهی است که می تواند فعالیت تشنج را مستقیماً از مغز ثبت کند و تحریکی برای توقف تشنج ارائه می دهد. این دستگاه که ژنراتور الکتریکی نیز نامیده می شود، در جمجمه کاشته می شود. الکترودها بر روی یا در مغز در ناحیه ای که تشنج شروع می شود قرار می گیرد. این دستگاه شروع تشنج را تشخیص می دهد و سپس یک تحریک الکتریکی برای توقف تشنج ارائه می دهد.
تحریک عمیق مغز (DBS) :
جراحی DBS شامل کاشت یک الکترود در مغز و قرار دادن یک دستگاه تحریک کننده زیر پوست در قفسه سینه است. الکترود مغز از طریق سوراخ کوچکی که در جمجمه ایجاد شده است کاشته می شود. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی پیشرفته (MRI) و یک سیستم ناوبری رایانه ای برای هدایت الکترود به موقعیت دقیق “هدف” در عمق مغز استفاده می شود. دستگاه محرکی که در قفسه سینه قرار می گیرد شبیه ضربان ساز است و به الکترود مغز متصل است. این دستگاه سیگنال هایی را به الکترود مغز می فرستد تا سیگنال هایی را که باعث تشنج می شوند متوقف کند. جراحی DBS برای درمان تشنج توسط اداره داروی فدرال ایالات متحده (FDA) در سال 2018 تایید شد. چندین سال است که این روش از روش های غیر تهاجمی جراحی صرع در اروپا، استرالیا و کانادا تایید شده است.
جمع بندی نهایی
محققان نشان دادند که خطرناک ترین بخش بیماری در بدن انسان مربوط به مغز است. بیماری موجود در این قسمت های مغز با سی تی اسکن و در صورت مشکوک بودن، با روش های گفته شده در این مقاله قابل تشخیص هستند. بدین منظور اگر یک فرد به بیماری صرع مبتلا باشد، پزشکان آن را به روش های غیر تهاجمی جراحی صرع راهنمایی می کنند. این جراحی ها اغلب بیماری صرع را از بین میبرد، عوارض و خطرات کمتری دارند و از بروز مجدد تشنج جلوگیری می کنند.
البته در نظر داشته باشید که روش های غیر تهاجمی تنها برای این نوع بیماری انجام نمیشود. بلکه برای بیماری هایی از جمله تومور مغزی یا لخته شدن یکی از رگ های مغز و… نیز شامل می شود که متخصص مغز و اعصاب، این نوع بیماری فرد را به جراحی با تزریق سلول های بنیادی درمان کرده و سلول های سالم در قسمت مشخص مغز را به سلولهایی که آسیب دیدهاند، تزریق می کند تا جایگزین سلول های آسیب دیده شوند و فرد بیمار سلامتی خود را به دست آورد.
در حالت کلی توصیه می شود قبل از اقدام به روش های غیر تهاجمی جراحی صرع این مقاله را مطالعه فرمائید تا اطلاعات کافی را برای انجام عمل، کسب کنید.