درد در پشت سر ممکن است از دلایل گوناگونی ناشی شود، از مشکلات مغزی گرفته تا خستگی شدید. بدون معاینهی مناسب، تشخیص دقیق علت درد پشت سر مشکلانگیز است: ممکن است این درد ناشی از اسپاسم عروقی، افزایش فشار خون، بیماریهای مربوط به ستون فقرات، التهاب، آسیب، یا به سادگی خستگی و فعالیت بیش از حد عضلات گردن باشد.
علت های درد در پشت سر
درد در پشت سر و سرگیجهها اغلب به دلیل بیماریها نیستند، بلکه ناشی از فعالیت بیش از حد میباشند. این درد ناشی از خستگی عضلات و افزایش فشار درون جمجمه است. علاوه بر این، درد پشت سر ممکن است به دلیل استرس روانی، اضطراب و افسردگی رخ دهد. افراد مبتلا به این دردها ممکن است تهوع و سرگیجه تجربه کنند.
وضعیت روانی منفی نه تنها بر عروق مغز تأثیر میگذارد، بلکه ما را به حالتهایی میبرد که برای بدن مضر است: قوز کردن پشت، فشردن شانهها به سمت پایین و فشار دادن گردن به سینه. این اقدامات منجر به تنش عضلاتی میشوند که باعث افزایش درد در پشت سر و در مورد بیماران مبتلا به مشکلات ستون فقرات، فشار بیشتر بر روی اعصاب میگردد. به همین دلیل، ناراحتی تنها تشدید میشود.
روش های مقابله با درد پشت سر
با این نوع سردرد، میتوانید به روشهای مختلفی مقابله کنید. اگر بیش از حد خسته هستید یا برای مدت طولانی در وضعیت نامناسبی قرار داشتهاید، ورزشهای سبک، حمام گرم، یا ماساژ سروگردن میتوانند به شما کمک کنند. در صورتی که درد شدید است، میتوانید ابتدا یک مسکن مصرف کنید. برای بیماریهای جدی مانند افسردگی یا اضطراب، به پزشک مراجعه کنید تا به شروع درمان و کاهش علائم کمک کند.
استئوکندروز یکی از علل شایع درد در پشت سر است که معمولاً در ناحیه گردن و شقیقهها احساس میشود. افراد ممکن است از وزوز گوش، ازدستدادن هماهنگی، و حالت تهوع شکایت کنند.
نورالژی عصب پسسری ممکن است در پسزمینه بیماریهای دیگری مانند مشکلات ستون فقرات یا پس از هیپوترمی طولانیمدت و پیشنویسها رخ دهد. در این بیماری، درد شدید تیراندازی، معمولاً هنگام حرکت سروگردن احساس میشود.
اسپوندیلوز گردنی نیز با افزایش حجم استخوانها، فشردگی رگهای خونی و تحرک نامطلوب گردن مرتبط است. بیماران ممکن است احساس درد کسلکنندهای در پشت سر داشته باشند که با هرگونه فعالیت بدنی تشدید میشود.
برای هر یک از این بیماریها، مشاوره با یک متخصص مغز و اعصاب ضروری است. معاینه بصری ساده میتواند به تشخیص تصویر بیماری کمک کند، اما نشان دادن یک عکس از ایکس ری یا MRI از ناحیه گردن رحم به پزشک اطلاعات بیشتری را ارائه میدهد. این تصاویر به پزشک کمک میکند تا تشخیص صحیح بیماری را بگذارد و درمان مناسب را تجویز کند.
آیا درد در پشت سر خطرناک است؟
درد در پشت سر ممکن است نشانه بیماریهای مختلف باشد، اما همه آنها خطرناک نیستند. در صورتی که درد سر شدید، ناگهانی یا مزمن باشد و همراه با علائم دیگر مانند تب، استفراغ، بیاشتهایی، سرگیجه، تاری دید، و یا مشکلات تنفسی باشد، خطرناک است و باید به پزشک مراجعه کنید. در بعضی موارد، درد سر ممکن است نشانه بیماریهای جدیتری مانند سکته مغزی، عفونتهای مغز و اعصاب، عفونتهای گوش، بیماریهای خونی و غیره باشد.
درد میتواند بهسادگی از ناحیه کمر منتشر شود یا ممکن است به دلیل فشرده شدن انتهای عصبی ظاهر شود. بیماریهای کمر اغلب با هم همراه میآیند. به دلیل انحنا و پوکی استخوان، نورالژی شروع میشود و فتق ایجاد میشود.
بیماریهای مغز و رگهای خونی
اگر علت درد در پشت سر از بیماریهای کمر رد شود، باید به دیگر مناطق مثل قلب، رگهای خونی و مغز نیز توجه کرد. متأسفانه بیماریهای سیستم عصبی و گردش خون بسیار شایع هستند و تقریباً همه آنها باعث سرگیجه و درد میشوند. در بین بیماریهای عروقی، شایعترین آنها شامل:
1. فشارخون بالا یا فشار خون بالا:با سردرد، دوبینی و سرگیجه همراه است. احساسات ناخوشایند در سراسر بدن شروع میشود، بهویژه با پرش شدید فشار.
2. اسپاسم رگهای خونی: باعث ایجاد درد ضربانی در پشت سر میشود که به قسمتهای گیجگاهی و پسسری سر میرسد. این درد با حرکت بدتر میشود.
3. فشارخون داخل جمجمه: این افزایش فشار داخل جمجمه است. علاوه بر درد شدید، بیمار ممکن است احساس ضعف، تهوع، سرگیجه، توهم و تشنج داشته باشد.
4. سکته مغزی: این انسداد یا پارگی رگهای خونی در مغز است. باعث درد حاد میشود و بیمار ممکن است تا حدی فلج شود و قادر به تشخیص فضای اطراف نباشد. این یک وضعیت خطرناک است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد!
درد گردن به دلیل ضربه مغزی
اگر علت درد در مغز باشد، شرایط زیر ممکن است رخ دهد:
1. ضربه مغزی:ممکن است ناشی از آسیبدیدگی یا زمینخوردن باشد که باعث کبودی و افزایش فشار مغزی میشود، منجر به درد، حالت تهوع و ازدستدادن هماهنگی میگردد.
2. تومورها: چه خوشخیم و چه بدخیم، میتوانند باعث درد مبهم و دائمی در محل تشکیل شوند. در طول رشد، بر ساختارهای مغز فشار وارد میکنند و باعث تخریب آنها میشوند، افزایش فشار داخل جمجمه و جریان خون ممکن است مختل شود.
اگر به این بیماریها مشکوک هستید، باید به یک متخصص مغز و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب مجرب مراجعه کنید. بسته به علائم، ممکن است توموگرافی کامپیوتری و MRI مغز، ساختارهای فردی آن و آنژیوگرافی عروقی برای شما تجویز شود. در جلسه ملاقات، پزشک قطعاً فشار را اندازهگیری میکند. ممکن است شما را نیز به چشمپزشک ارجاع دهند تا فوندوس خود را بررسی کند و در صورت مشکوک بودن به تومور، باید برای بررسی آنتیبادیها آزمایش خون بدهید.
آیا ضربه به پشت سر خطرناک است ؟
ضربه به پشت سر در همه موارد خطرناک نیست. اما اگر ضربه به پشت سر شما شدید بوده و علائمی مانند سرگیجه شدید، تاری دید، افت فشارخون، از دست دادن هوشیاری و یا درد شدید دارید، باید به اورژانس بیمارستان نزدیک ترین مراکز درمانی مراجعه کنید.
ضربههای خفیف به پشت سر ممکن است علائمی مانند درد سر، خستگی، تاری دید، سرگیجه و یا حتی تهوع و استفراغ ایجاد کنند، اما در بسیاری از موارد، این علائم خود به خود در مدت زمان کوتاهی بعد از آسیب به سر بهبود پیدا میکنند.
سایر علل درد
پشت سر ممکن است به دلیل بیماریهایی که مربوط به سیستم عصبی و گردش خون نیستند، آسیب ببیند. درد در پشت سر میتواند درد ناشی از یکی از بیماریهای زیر باشد:
- بیماریهای گوش و حلق و بینی مانند لوزه، فارنژیت، التهاب نازوفارنکس و کانالهای شنوایی.
- مشکلات دندانی مانند پوسیدگی عمیق، رشد نامناسب دندان عقل، و بیماری پریودنتال.
- بیماریهای چشمی از قبیل آب مروارید، اسکلریت، و ورم ملتحمه و بسیاری دیگر.
اگر متوجه شدید که درد پشت سر با مشکلاتی در مغز، ستون فقرات و عروق خونی همراه نیست، به متخصص گوش و حلق و بینی، دندانپزشک و چشمپزشک مراجعه کنید. خوب، اگر این پزشکان هیچ انحرافی پیدا نکردند، به شما توصیه میکنیم که در برنامه روزانه خود تجدیدنظر کنید، مرتباً بدن خود را گرم کنید و وضعیت بدن خود را کنترل کنید. بهاحتمال زیاد درد ناشی از خستگی عضلانی و کار بیش از حد متوقف شود. اما، اگر پشت سر شما به طور مرتب درد میکند، بهتر است برای معاینه پزشکی با پزشک مشورت کنید و آسیبشناسیها را حذف کنید.
“با دکتر حسین زاده بختوری، اعتمادی به آینده سالمتان”