عصب سیاتیک یکی از اعصاب مهم بدن است که از پایین کمر شروع میشود و از ناحيه باسن عبور میکند و به هر دو پا منشعب میشود. درد این عصب یکی از بیماری‌های شایع در افراد میانسال و افراد مستعد است. این درد زندگی روزمره را مختل میکند و قابل چشم پوشی نیست. در این مقاله قصد داریم در مورد عصب سیاتیک توضیحاتی ارائه دهیم.
علت درد عصب سیاتیک چیست؟
همانطور که گفته شد، این عصب از پایین کمر تا پاها ادامه دارد. درد آن معمولا یک طرف از بدن را درگیر میکند. زمانی که این عصب به علت‌های مختلف تحت فشار قرار گیرد، درد ایجاد میشود و اصطلاحا بیمار به سیاتیک مبتلا میشود. مهم‌ترین علت‌هایی که باعث تحت فشار قرار گرفتن این عصب میشوند، عبارتند از؛
- دیسک کمر.
- وجود خار در استخوانهای ستون فقرات.
- تنگی نخاع و ستون فقرات.
- در برخی موارد نادر ایجاد تومور در مسیر عصب سیاتیک باعث بروز این بیماری میشود.
- درصد کمی از بیماران نیز به علت دیابت با درد سیاتیک درگیر میشوند.
چه عواملی ریسک ابتلا به درد عصب سیاتیک را بیشتر می‌کنند؟
برخی از عوامل نیز باعث تشدید این بیماری میشوند. به عنوان مثال با افزایش سن، استخوانهای بدن ضعیف‌تر میشوند و احتمال بروز دیسک بیشتر است. همچنین افرادی که فعالیت‌های سنگین انجام می‌دهند یا زمان زیادی سر پا می‌ایستند، بیشتر به سیاتیک مبتلا میشوند. در ادامه به عوامل تشدید کننده این عارضه اشاره کرده‌ایم.
- چاقی بیش از اندازه.
- تحرک کم یا نشستن طولانی مدت.
- دیابت.
برخی از افراد که شغل آن‌ها ایجاب میکند در ناحيه کمر خود چرخش داشته باشند مانند مربی ورزش، یا زمان زیادی را روی صندلی موتور یا ماشین بگذرانند نیز بیشتر با سیاتیک درگیر میشوند. اما این عوامل از نظر علمی هنوز ثابت نشده‌اند.
علائم بروز مشکل در عصب سیاتیک چیست؟
ممکن است در ابتدای بروز این بیماری، فرد متوجه آن نشود یا دردهای خفیفی در پای خود احساس کند. اما این دردها به مرور زمان بیشتری میشوند. در برخی از بیماران درد عصب سیاتیک حاد است؛ یعنی به صورت ناگهانی و خیلی شدید ایجاد میشود و در زمان کوتاهی فروکش میکند. اما در برخی از بیماران این علامت به صورت درد مزمن نمود پیدا میکند؛ یعنی بیمار درد ملایم یا متوسطی را همیشه احساس میکند. در ادامه علائم مختلف این بیماری را نام برده‌ایم.
- دردی که از پایین ستون فقرات (کمر) به باسن و پشت ساق پا می‌رسد.
- بدتر شدن درد هنگام سرفه یا عطسه.
- درد در یک طرف بدن یا یکی از پاها.
- احساس بی‌حسی، گزگز یا ضعف در عضلات پا.
علائم این بیماری ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله سایت mayoclinic را مطالعه کنید.
عوارض سیاتیک چیست؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که درد تنها مشکلی است که تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک ایجاد میکند. درد مهم‌ترین عارضه است؛ اما در صورت پیشرفت این بیماری ممکن است مشکلات دیگری که در ادامه بیان کرده‌ایم نیز ایجاد شوند.
- ضعیف شدن پا و از دست رفتن قدرت پیاده روی.
- ایجاد مشکلات روده.
- تغییرات مثانه
- درد و بی‌حسی در پا.
روش‌های بهبود مشکلات عصب سیاتیک چیست؟
این مشکل هم به کمک دارو و هم به کمک جراحی قابل حل است. البته در برخی موارد مشکل شدید نیست. بنابراین پزشک تشخیص میدهد که بیمار نیازی به درمان ندارد و تنها کافی است تحت نظر باشد. سیاتیک خفیف معمولا خود به خود از بین می‌رود و نیازی به معاینه ندارد.
با مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید.
- درد ناگهانی و شدید در کمر و یکی از پاها.
- بی‌حسی پا یا گزگز کردن آن.
- ضعف عضلات پا و ایجاد مشکل در راه رفتن.
- ایجاد مشکل در کنترل روده یا مثانه.
روش‌های درمان در خانه عصب سیاتیک
برخی از اقدامات در خانه می‌تواند به تسکین درد کمک کند.
- قرار دادن کمپرس گرم در ناحیه دردناک راهکار خوبی برای تسکین درد است. اما اگر پای شما بی حس است مراقب باشید کمپرس بیش از حد داغ نباشد و پوستتان را نسوزاند.
- هنگام خوابیدن یک بالش بین زانوها قرار دهید. اگر به پشت می‌خوابید نیز سعی کنید چند بالش زیر زانوهای خود بگذارید.
- از ماساژ، استخر و تمرین‌های توصیه شده توسط پزشک استفاده کنید.
روش‌های درمانی عمومی عصب سیاتیک
در برخی موارد مشکل عصب سیاتیک پیشرفته نیست و با درمان‌های عمومی بهبود پیدا میکند. این درمان‌ها عبارتند از؛
- فیزیوتراپی: انجام تمرین‌های فیزیوتراپی، ماساژ یا استفاده از دستگاه‌های مربوط به این حوزه.
- دارو: مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک راهکار خوبی برای تسکین درد هستند. مسکن‌های بروفن‌دار معمولا دردهای ناشی از این بیماری را بهبود می‌بخشند.
درمان‌های پیشرفته عصب سیاتیک
اگر بیمار با درمان‌های خانگی و عمومی بهبود پیدا نکند، پزشک متخصص راهکارهای دیگری برای بهبود سیاتیک پیشنهاد میکند.
- تزریق آمپول‌های مسکن
- از کار انداختن برخی از اعصاب کمر برای اینکه بیمار درد احساس نکند.
- جراحی برای کاهش فشارهای وارد به عصب سیاتیک.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله سایت nhs را مطالعه کنید.
چگونه از بروز مشکل برای عصب سیاتیک پیشگیری کنیم؟
پیشگیری از سیاتیک همیشه ممکن نیست. حتی افرادی که سبک زندگی ایده آلی دارند نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. اما راهکارهایی که در ادامه بیان می‌کنیم در پیشگیری از این بیماری نقش دارند.
- انجام تمرین‌های ورزشی منظم: برنامه ورزشی باید با توجه به فیزیک هر فرد و محدودیت‌های جسمانی او ارائه شود.
- از صندلی‌های مناسب استفاده کنید که قوس کمر شما را پر می‌کنند و بدن شما را در حالت طبیعی نگه می‌دارند.
- اگر زمان طولانی سرپا ایستاده‌اید، یکی از پاها را برای چند ثانیه روی یک چهارپایه یا سطح بلندتر قرار دهید. همین کار را سپس با پای دیگر تکرار کنید.
- زمانی که چیزی را بلند می‌کنید، خم نشوید. بلکه زانوهای خود را خم کنید و بنشینید. جسم را بردارید و دوباره بلند شوید. بار را نزدیک بدن نگه دارید.
- اجسام خیلی سنگین را به تنهایی بلند نکنید.
- زمانی که وسیله سنگینی در دست دارید، از چرخاندن کمر خودداری کنید.
جمع بندی
در این مقاله اطلاعات جامعی در مورد درد عصب سیاتیک و بیماری سیاتیک ارائه دادیم. این بیماری در برخی موارد اجتناب ناپذیر است. اما با انجام رفتارهای صحیح و سبک زندگی سالم می‌توان تا حد زیادی احتمال ایجاد آن را کاهش داد. سیاتیک در برخی موارد قابل درمان است؛ به شرطی که خیلی پیشرفته نباشد و پزشک حرفه‌ای برای پروژه درمان بیمار کار کند. بنابراین اگر به این عارضه مبتلا شدید، سعی کنید بهترین پزشک را برای درمان انتخاب کنید. دکتر مهرداد بختوری بهترین متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات در تهران هستند. ایشان دانش و تجربه زیادی در زمینه درمان بیماری‌های مربوط به عصب سیاتیک دارند. در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره بیشتر در مورد این بیماری می‌توانید از طریق بخش «تماس با ما» در سایت اقدام کنید.