لرزش دست ها معمولاً ناشی از اختلالات سیستم عصبی یا عوامل ژنتیکی است که منجر به لرزشهای غیرارادی و ریتمیک در دستها میشود. اگرچه این مشکل ممکن است در هر بخش از بدن بروز کند، اما لرزش دست ها رایجترین نوع آن است. این اختلال معمولاً خطرناک نیست، اما ممکن است با گذشت زمان تشدید شود و مشکلات جدیتری را برای فرد بههمراه داشته باشد. این مشکل میتواند در هر سنی ظاهر شود، اما معمولاً در افراد بالای ۴۰ سال بیشتر دیده میشود. در بسیاری از موارد، ابتلا به برخی بیماریها میتواند عامل بروز لرزش دستها باشد. در این مقاله از دکتر بختوری میتوانید تمام اطلاعات مورد نیاز درباره این مشکل را بیابید.
لرزش دست ها چیست؟
لرزش دستها معمولاً به دلیل انقباضات غیرارادی و ریتمیک ماهیچهها رخ میدهد که منجر به لرزش دستها میشود. در بسیاری از موارد، این لرزشها بسیار خفیف هستند و تأثیری بر زندگی روزمره فرد ندارند، اما گاهی اوقات شدت آن به حدی است که فعالیتهای روزانه فرد را مختل میکند. استرس، اضطراب و مصرف کافئین اغلب میتوانند این مشکل را تشدید کنند. در برخی موارد، لرزش دست ها به دلیل سابقه خانوادگی یا به دنبال ابتلا به یک بیماری خاص بروز میکند.
انواع لرزش دست
وجود کمی لرزش در دستها کاملاً طبیعی است، زیرا این لرزشها معمولاً آنقدر خفیف هستند که به سختی متوجه آنها میشویم. با این حال، لرزش دست ها همیشه بهعنوان یک پدیده طبیعی و فیزیولوژیکی در نظر گرفته نمیشود و در برخی موارد میتواند نشانهای از یک مشکل باشد. در ادامه، با انواع مختلف لرزش دست آشنا خواهید شد.
لرزش دست در اثر تغییرات فیزیولوژیکی
مصرف کافئین، پرکاری تیروئید، استرس شدید، خستگی و کمآبی میتوانند باعث تشدید لرزش فیزیولوژیک دستها شوند. این نوع لرزشها معمولاً موقتی هستند و پس از گذشت مدت زمانی از بین میروند.
لرزش دست هادر اثر مصرف دارو
مصرف برخی داروهای خاص مانند داروی ضدافسردگی بوپروپیون و داروی ضدآریتمی آمیودارون میتواند منجر به لرزش در دستها و برخی دیگر از اندامها شود.
لرزش دستها بر اثر بیماری پارکینسون
یکی از بیماریهایی که باعث لرزش دستها و سایر اندامهای بدن میشود، پارکینسون است. در این بیماری، دستها و اندامهای فرد حتی در حالت استراحت نیز دچار لرزش میشوند.
لرزش دست ارثی
یکی از شایعترین انواع لرزش دست، لرزش ارثی است که معمولاً باعث لرزش دستها و گاهی اوقات لرزش سر و لرزیدن صدا میشود.
لرزیدن دستها در اثر آسیب به مخچه
نوع دیگری از لرزش دستها به آسیب مخچه مربوط میشود که معمولاً در پی سکته مغزی بروز میکند. در این موارد، شدت و نوع لرزش ممکن است بسته به میزان آسیب وارده به مخچه متفاوت باشد.
علائم لرزش دست
این مشکل معمولاً به تدریج آغاز میشود و غالباً در یک سمت بدن شدیدتر است و با حرکت کردن تشدید میشود. معمولاً ابتدا دستها تحت تأثیر قرار میگیرند و ممکن است یک یا هر دو دست دچار لرزش شوند. افرادی که با لرزش دست ها مواجه هستند، معمولاً در شرایط استرسزا، خستگی، مصرف کافئین و افزایش دمای بدن علائم بیشتری را تجربه میکنند و در گرفتن و نگهداشتن اجسام مشکل دارند. اگر با چنین علائمی روبهرو شدید، توصیه میشود از طریق مشاوره تلفنی با متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید یا بهصورت حضوری به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
تفاوت علائم لرزش دست ارثی و فیزیولوژیکی با پارکینسون
بسیاری از افراد ممکن است لرزش دستهای ارثی یا فیزیولوژیکی را با بیماری پارکینسون اشتباه بگیرند. اما باید توجه داشت که این دو مشکل کاملاً متفاوت هستند و علائم متمایزی دارند. در جدول زیر میتوانید تفاوتهای علائم لرزش دست ارثی و فیزیولوژیکی را با پارکینسون مشاهده کنید.
علت لرزش دست
لرزش دستها میتواند ناشی از دلایل مختلفی باشد و در نتیجه تغییرات فیزیولوژیکی یا ابتلا به بیماریهای خاص رخ دهد. در ادامه، به بررسی مهمترین دلایل لرزش دست خواهیم پرداخت.
سابقه خانوادگی
شواهد نشان میدهد که حدود نیمی از موارد لرزش دست ها به تغییرات ژنتیکی مرتبط با DNA فرد برمیگردد. این مشکل معمولاً به صورت ارثی از والدین به فرزندان منتقل میشود. با این حال، علت دقیق لرزش دستها در افرادی که سابقه خانوادگی ندارند، هنوز بهطور کامل روشن نشده است. مطالعات نشان میدهد افرادی که این مشکل را در خانواده خود دارند، احتمالاً ۵۰ درصد بیشتر در معرض این اختلال قرار خواهند گرفت. همچنین، باید بدانید که لرزش دستها بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال مشاهده میشود.
دلایل فیزیولوژیکی
گاهی اوقات، لرزش دستها به دلایل فیزیولوژیکی ناشی میشود. در چنین شرایطی، فشار، استرس، اضطراب، خستگی و کمبود خواب میتوانند علائم را تشدید کنند. افراد مبتلا معمولاً با مصرف بیش از حد کافئین، ورزش شدید و پرکاری تیروئید نیز علائم شدیدتری را تجربه میکنند.
مشکلات عصبی
گاه، لرزش دست ها ناشی از مشکلات در بخشهای عمیق مغز است. بیماریهایی که به مغز، نخاع و سلولهای عصبی مرتبط میشوند، مانند پارکینسون و مولتیپل اسکلروزیس، از رایجترین علل لرزش دستها به شمار میآیند.
آسیبهای مغزی
برخی افراد پس از وارد شدن ضربه به مغز دچار لرزش دست ها میشوند. در این شرایط، آسیب به نواحی از مغز که مسئول کنترل حرکت هستند، موجب بروز لرزش در اندامها میشود.
مشکلات روانی
افسردگی و اختلالات شدید ناشی از استرس نیز میتوانند باعث لرزش دستها شوند. افرادی که بهطور مداوم تحت تأثیر ترس، وحشت و استرسهای روانی قرار دارند، معمولاً بیشتر با لرزش دستها مواجه میشوند.
مصرف برخی داروها
گاهی اوقات، مصرف برخی داروهای خاص در جوانی میتواند علت لرزش دست ها باشد. داروهای مرتبط با آسم، داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدآریتمی، داروهای سرطان، داروهای ضدویروسی خاص، آنتیبیوتیکهای قوی، آمفتامینها و داروهای حاوی کافئین میتوانند موجب بروز لرزش در دستها شوند.
درمان لرزش دست
در بسیاری از موارد، میتوان لرزش دستها را درمان کرده یا علائم آن را کاهش داد. افرادی که دچار لرزش فیزیولوژیک هستند، میتوانند با کاهش مصرف کافئین و کنترل استرس، بهبود یابند. افراد مبتلا به اختلال تیروئید نیز با درمان بیماری و مصرف داروهای مناسب، میتوانند علائم لرزش را کاهش دهند.
اگر لرزش دستها ناشی از مصرف داروها باشد، استفاده از داروهایی مانند پروپرانولول میتواند به درمان کمک کند. برای افراد مبتلا به پارکینسون، مصرف داروهای ضد پارکینسون و یا کاشت الکترودهایی در مغز میتواند به کنترل لرزشها تا حد زیادی مؤثر باشد. بهطور کلی، لرزشهایی که به علت بیماریهایی مانند اماس، سکته مغزی و تومورهای مغزی بروز میکنند، معمولاً درمان قطعی ندارند و بهسختی قابل برطرف شدن هستند.
روشهای تشخیص لرزش دست
تشخیص لرزش دست ها معمولاً نیاز به معاینه فیزیکی و تحلیل دقیق سابقه پزشکی بیمار دارد. پزشک با انجام آزمایشهای مختلف میتواند مشخص کند که آیا لرزش ناشی از بیماری پارکینسون است، یا آیا بیمار دچار سکته مغزی و مشکلات جدیتری شده است. همچنین، پزشک بررسی میکند که آیا لرزش دستها موروثی است و چه شرایطی میتواند موجب تشدید مشکل شود. در صورت لزوم، پزشک ممکن است از آزمایشهای تیروئید و تصویربرداری مغز برای دقیقتر کردن تشخیص استفاده کند.
عوارض لرزش دست
لرزش دست ها معمولاً بیماری خطرناک یا تهدیدکننده زندگی نیست، اما ممکن است با گذر زمان تشدید شود و مشکلات جدی برای فرد ایجاد کند. هرچه شدت لرزش بیشتر باشد، انجام کارهای ظریف و شخصی دشوارتر میشود. لرزش دست میتواند باعث بریزیدن مقداری از مایع هنگام برداشتن لیوان آب شود و حتی فرد را از اصلاح یا آرایش صورتش ناتوان کند. در برخی افراد، شدت لرزشها میتواند به لرزش صدا منجر شود و بر گفتار تأثیر بگذارد. لرزش شدید دستها همچنین میتواند بر نوشتن تأثیر گذاشته و منجر به بدخطی شود.
سخن نهایی
لرزش دست ها میتواند در هر سنی و به دلایل مختلفی بروز کند. در بسیاری از افراد، مصرف کافئین و قرار گرفتن در معرض استرس عامل لرزش دستها هستند، در حالی که در برخی دیگر، ابتلا به بیماریها و مشکلات جدی میتواند زمینهساز این مشکل باشد.
“با دکتر حسین زاده بختوری، اعتمادی به آینده سالمتان”