محققان و متخصصان بهداشت در حال مطالعه درباره سکته مغزی و ارتباط آن با ویروس کرونا هستند. شواهد زیادی نشان می‌دهد که این ویروس می‌تواند با مشکلات مغزی، از جمله سکته مغزی مرتبط باشد.برخی از اخبار بر اساس گزارش‌هایی از بیمارستان‌ها، از جمله در انگلیس نشان می‌دهد که تعدادی از بزرگسالان مبتلا به ویروس کرونا، دچار سکته مغزی شده‌اند. اما آیا این دو بیماری باهم ارتباطی دارند؟ به کمک دکتر مهرداد بختوری بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران، این دو بیماری و ارتباطشان را بررسی کرده‌ایم.
درباره سکته مغزی و کرونا چه می‌دانید؟
در سکته مغزی خون رسانی به مغز ناگهان قطع شده و انتقال اکسیژن و مواد مغذی به مغز متوقف می‌شود. این سکته یک اتفاق پیچیده با دلایل و علائم مختلف است. درمان سریع سکته مغزی بسیار مهم است زیرا از مرگ و آسیب طولانی مدت به مغز جلوگیری می‌کند. در طی بیماری همه‌گیر کرونا، تعداد سکته‌های مغزی افزایش یافته است. متأسفانه به دلیل ترس از ویروس، اقدام فوری برای درمان بسیار کاهش یافته و کسانی که قبل از همه‌گیری ویروس، سکته مغزی داشته‌اند اضطراب بیش‌تری درباره وضعیت درمان دارند. اما عمل به توصیه‌های پزشک بهترین اقدام خواهد بود. در ادامه به دقت این دو بیماری و ارتباطشان را بررسی می‌کنیم پس باما همراه باشید.
بین سکته مغزی و کرونا چه ارتباطی وجود دارد؟
در ابتدای شیوع COVID-19 اعتقاد بر این بود که این ویروس ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما پزشکان شاهد بیمارانی بوده‌اند که از راه‌های دیگر از جمله کلیه‌ها و سایر اندام‌های داخلی تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. از زمان شیوع کرونا، سکته‌های مغزی در افراد جوان و میانسال که مبتلا به این ویروس هستند، افزایش یافته است. در مارس سال جاری، محققان این ارتباط را با جمع آوری اطلاعات بیماران شش بیمارستان در نقاط مختلف، ارزیابی کردند. اهداف این مطالعه بررسی ارتباط کرونا با افزایش بروز سکته مغزی بود. با توجه به جدید بودن این بیماری، داده‌ها محدود هستند، اما همین اطلاعات و آمار کم، از ارتباط این دو بیماری خبر می‌دهند.
از ترس ویروس کرونا علائم سکته مغزی را نادیده نگیرید
اگر شخصی سکته کرده باشد، فورا باید با اورژانس تماس گرفته و برای درمان به بیمارستان منتقل شود . به یاد داشته باشید، سکته مغزی یک فوریت پزشکی است. درمان سریع از مرگ و آسیب طولانی مدت جلوگیری می‌کند و همچنین خطر سکته دوم را کاهش می‌دهد. موثرترین درمان این مشکل طی چند ساعت پس از وقوع سکته انجام می‌شود. در این وضعیت شیوع کرونا، بیش‌تر افرادی كه دچار سكته مغزی شده‌اند به دنبال درمان به موقع نیستند که یک مسئله بسیار بزرگ است. ترس از مراجعه به بخش اورژانس در طی بیماری کرونا قابل درک است. اما سکته مغزی بسیار خطرناک است و نیاز به درمان فوری دارد. برای تشخیص سکته مغزی به علائمی مانند: افتادگی صورت، ضعف بازو و مشکلات گفتاری دقت کنید.
توصیه برای بیماران دچار سکته مغزی در همه گیری کرونا
تجربه سکته وحشتناک است و اکنون بیماران دچار سکته مغزی با یک بیماری همه‌گیر جهانی روبرو هستند. خوشبختانه می‌توانید برای پیشگیری و درمان کرونا از برخی اقدامات درمانی آنفولانزا و سرماخوردگی استفاده کنید که به شرح زیر است:
- پیشگیری از عفونت: برای جلوگیری از ابتلا به کرونا، پیشگیری از عفونت بسیار حیاتی است. ما می‌دانیم که بیماران مبتلا به بیماری قلبی و فشار خون بالا و همچنین افراد مسن برای ابتلا به کرونا در معرض خطر بیش‌تر قرار دارند. با توجه به موارد مشاهده شده از ارتباط سکته مغزی و کرونا، افرادی که سابقه سکته مغزی داشته اند، نیز، به دلیل ضعف بدنی ناشی از مصرف دارو ها، باید بیش‌تر از دیگر بیماران مراقب این ویروس باشند. اقداماتی که باید انجام شود شامل موارد تاکید شده از طرف جامعه پزشکی است که شامل شستشوی مرتب دستان با آب و صابون، بیرون نرفتن از خانه به غیر از مواقع ضروری، استفاده از شیلد و ماسک، جلوگیری از تعامل با افراد دیگر، تقویت سیستم ایمنی و . . . است. لازم به یادآوری است که اگرچه خطر ابتلا به این ویروس بین افراد نجات یافته از سکته مغزی زیاد است، اما در صورت آلوده شدن، بیش‌تر افراد بهبود می‌یابند. پس در صورت ابتلا ، حتما اقدامات لازم از قبیل قرنطینه و تقویت سیستم ایمنی را جدی بگیرید.
- حفظ سلامت جسمی: در صورت امکان قرار‌های معاینه خود توسط پزشکتان را حفظ کنید. فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی برای بهبود سکته مغزی ضروری است. دسترسی به مراقبت‌های مستقیم در محیط امن کلینیک یا مطب به شما کمک می‌کند تا سلامتی طولانی مدت داشته باشید. اگرچه الزامات فاصله گذاری اجتماعی ممکن است روی زمان این قرارها تأثیر بگذارد، اما از آن‌ها غافل نشوید. اگر قرار معاینه برنامه ریزی شده دارید و ولی از طرف مطب تماس نگرفته‌اند، برای هرگونه تغییرات زمانی تماس بگیرید و معاینه خود را به عقب نیاندازید. به فعالیت بدنی و فکری خود ادامه دهید. حرکت بدنی کمک می‌کند ذهن خود را آرام کرده و تنش را از بین ببرید. فعالیت بدنی متناوب همراه با حل جدول یا پازل می‌تواند به تنظیم بدن کمک کرده و اضطراب را کنترل کند.
- حفظ سلامت عاطفی: همه در مورد ویروس کرونا نگران هستند، حمایت عاطفی خانواده می‌تواند به بیماران کمک کند تا دوره درمان خود را در این موقعیت حساس ادامه دهند. تا آنجا که ممکن است به برنامه‌های معمول خود پایبند باشید و وقتی نمی‌توانید انجامشان دهید، برنامه جدیدی برای خود و اعضای خانواده تنظیم کنید تا در این زمان بحرانی از درمان عقب نمانید.
- حفظ عادات سالم: غذا خوردن به طور منظم، رعایت رژیم غذایی سالم و خواب خوب کمک بسیاری خواهند کرد.
- تماس با دوستان، خانواده و پزشک : تعامل اجتماعی با این افراد و حمایت عاطفی آن‌ها می‌تواند تفاوت زیادی در کاهش اضطراب ایجاد کند.
بطور کلی هیچ تحقیقی ثابت نکرده است که واقعا سکته مغزی ارتباطی با ویروس کرونا دارد یا اینکه مواد مشاهده شده فقط یک تصادف بوده است. چرا که در این مطالعات عوامل موثر در افزایش خطر سکته مغزی مانند: فشار خون بالا یا دیابت در نظر گرفته نشده است. برای درک هرگونه ارتباط احتمالی بین ویروس کرونا و خطر سکته مغزی، به اطلاعات دقیق از گروه بزرگ بیماران سکته مغزی نیاز است.
https://www. stroke. org. uk/news/does-coronavirus-cause-stroke-look-current-research
https://weillcornell. org/news/what-to-know-about-stroke-and-covid-19